Przymiotnik - το επίθετο jest częścią mowy wskazującą na cechy, właściwości i jakość osób, zwierząt, przedmiotów. Dzięki niemu można różnicować, ujednolicać oraz porównywać obiekty. Jest niczym innym, jak określeniem rzeczownika, z którym jest ścisle powiązany gramatycznie - odpowiada mu rodzajem, liczbą oraz przypadkiem:
ο όμορφος άντρας (przystojny mężczyzna) - M., lp., r. m.
της μικρής πεταλούδας (małego motyla) - D., lp., r. ż.
των μεγάλων παιδιών (dużych dzieci) - D., lm., r. n.
Gramatyka grecka mieści w sobie wiele odmian deklinacyjnych przymiotnika, a to z racji jego wielu zakończeń w każdym z trzech rodzajów gramatycznych.
ο όμορφος άντρας (przystojny mężczyzna) - M., lp., r. m.
της μικρής πεταλούδας (małego motyla) - D., lp., r. ż.
των μεγάλων παιδιών (dużych dzieci) - D., lm., r. n.
Gramatyka grecka mieści w sobie wiele odmian deklinacyjnych przymiotnika, a to z racji jego wielu zakończeń w każdym z trzech rodzajów gramatycznych.
Na szczególną uwagę zasługuje przymiotnik πολύς (liczny), podlegający osobliwej odmianie, określający rzeczownik występujący w dużej ilości. Stosowany jest zarówno w liczbie pojedynczej, jak i mnogiej. Polski przymiotnik „liczny” dotyczy rzeczowników tylko w liczbie mnogiej, dlatego też πολύς tłumaczony jest najczęściej przysłówkami: wiele, dużo.
- Πολύς κόσμος έχει έρθει. (Przyszło wielu ludzi.)
- Δε θέλω πολλή σάλτσα. (Nie chcę dużo sosu.)
- Το φαΐ έχει πολύ αλάτι. (To danie ma dużo soli.)
- Ζήτησαν πολλούς στρατούς. (Zażądali wiele wojsk.)
- Πολλοί πελάτες ρωτάνε για τα προΐοντά μας. (Wielu klientów pyta o nasze produkty.)
- Τα μαλιά πολλών γυναίκων είναι βαμμένα. (Włosy wielu kobiet są farbowane.)
- Δεν έχουμε πολλά λεφτά. (Nie mamy dużo pieniędzy.)
Przymiotniki o zakończeniach -ος, -η, -ο stanowią najliczniejszą grupę. Ich deklinacja odpowiada odmianie rzeczowników o tych samych końcówkach:
Dwie poniższe deklinacje różnią się od powyższej jedynie rodzajem żeńskim, w którym zamiast końcówki -η w liczbie pojedynczej, występują: -α i -ια:
Trzy kolejne rodzaje odmiany przymiotnika są rzadziej używane w języku codziennym (częściej w wypowiedziach o charakterze podniosłym, ceremonialnym), zwłaszcza obie liczby dopełniacza. Powodem tego jest fakt, iż większość z tych przymiotników zaczerpnięta jest bezpośrednio z języka starogreckiego.
Kolejną grupę stanowią przymiotniki o zakończeniach:-ης, -α, -ικο. W gramatyce nowogreckiej są one przymiotnikami, jednak tłumacząc je na język polski, możemy użyć również formy rzeczownikowej: τεμπέλης - leniwy, leń; ζηλιάρης - zazdrosny, zazdrośnik.
W języku nowogreckim istnieją przymiotniki, które są jednocześnie rzeczownikami. Możemy ich używać i tłumaczyć zamiennie, w zależności od formy i kontekstu wypowiedzi, np.
Είσαι φαγάς! - Jesteś żarłoczny! / Jesteś żarłokiem!
Do grupy tej zaliczamy przymiotniki o zakończeniach: r. m.: -άς, -ής; r. ż.: -ού; r. n.: -άδικο, -ήδικο:
Είσαι φαγάς! - Jesteś żarłoczny! / Jesteś żarłokiem!
Do grupy tej zaliczamy przymiotniki o zakończeniach: r. m.: -άς, -ής; r. ż.: -ού; r. n.: -άδικο, -ήδικο:
Można również spotkać przymiotniki tzw. dwukońcówkowe (επίθετα δικατάληκτα), których forma rodzaju męskiego i żeńskiego w obu liczbach jest taka sama:
Przedostatnią grupę stanowią przymiotniki, które odmieniają się przez przypadki, jednak w mowie potocznej występują tylko w formie mianownika. W pozostałych przypadkach ich zastosowanie jest bardzo rzadkie.
Obszerna rodzina przymiotników składa się również z nieodmiennych jej członków. Są to wyrazy najczęściej obcego pochodzenia, które w każdym z rodzajów obu liczb mają tę samą formę. Tłumacząc je na język polski, ich rodzaj, liczbę i przypadek dostosowujemy do rzeczownika, który określają.
- μπλε (niebieski, -a, ie itd.)
- μοβ (fioletowy)
- μπεζ (beżowy)
- γκρι (szary)
- καφέ (kawowy)
- ροζ (różowy)
- κομπλέ (kompletny)
- μίνι (mini)
W języku nowogreckim przymiotnik może zastępować rzeczownik, o ile obiekt, o którym mowa, znany jest rozmówcy. Przed przymiotnikiem pojawia się wówczas rodzajnik określony:
Οι παντρεμένoι να περάσουν δεξιά, οι ανύπαντροι στα αριστερά. (Żonaci niech przejdą na prawo, stanu wolnego - na lewo.)
-rozmówca wie, że mowa o mężczyznach-
Το παλιό δουλεύει ακόμα πολύ καλά. (To stare działa jeszcze dobrze.)
-rozmowa dotyczy auta-
Οι παντρεμένoι να περάσουν δεξιά, οι ανύπαντροι στα αριστερά. (Żonaci niech przejdą na prawo, stanu wolnego - na lewo.)
-rozmówca wie, że mowa o mężczyznach-
Το παλιό δουλεύει ακόμα πολύ καλά. (To stare działa jeszcze dobrze.)
-rozmowa dotyczy auta-