Liczebniki rzeczownikowe - τα αριθμητικά ουσιαστικά - to grupa wyrazów będących rzeczownikami, określającymi zarówno liczbę jednostek w zbiorze (tzw. liczebniki zwięzłe), jak również ilość obiektów w przybliżeniu (tzw. liczebniki przybliżone). Nie mają one swoich odnośników w gramatyce języka polskiego. Można jednak uznać je za słowne nazwy liczb.
1. Liczebniki zwięzłe (τα περιληπτικά αριθμητικά), określające zbiór jedności w danym zbiorze, posiadają końcówkę -άδα (pochodzi od słowa μονάδα - jedność). Każdy z nich zatem jest rodzaju żeńskiego i odmienia się tak, jak rzeczowniki o zakończeniu -α (lp.), -άδες (lm.).
η μονάδα (jednostka, jedność)
η δυάδα (dwójka)
η τριάδα (trójka)
η τετράδα (czwórka)
η δεκάδα (dziesiątka, dekada)
2. Liczebniki przybliżone (τα προσεγγιστικά αριθμητικά) określają pewien zbiór w przybliżeniu. Posiadają zakończenie -αριά (lp.) -αριές (lm.), podlegając tym samym odmianie rzeczowników rodzaju żeńskiego (patrz: Rzeczownik).
δεκαριά (dziesiątka)
εικοσαριά (dwudziestka)
1. Liczebniki zwięzłe (τα περιληπτικά αριθμητικά), określające zbiór jedności w danym zbiorze, posiadają końcówkę -άδα (pochodzi od słowa μονάδα - jedność). Każdy z nich zatem jest rodzaju żeńskiego i odmienia się tak, jak rzeczowniki o zakończeniu -α (lp.), -άδες (lm.).
η μονάδα (jednostka, jedność)
η δυάδα (dwójka)
η τριάδα (trójka)
η τετράδα (czwórka)
η δεκάδα (dziesiątka, dekada)
- Ο αριθμός 15 έχει μία δεκάδα και πέντε μονάδες. (Liczba 15 ma jedną dziesiątkę i pięć jednostek.)
- Αγία Τριάδα (Święta Trójca)
- Η μαμά μου αγόρασε μια εικοσάδα ποτήρια. (Moja mama kupiła jedną dwudziestkę szklanek.)
2. Liczebniki przybliżone (τα προσεγγιστικά αριθμητικά) określają pewien zbiór w przybliżeniu. Posiadają zakończenie -αριά (lp.) -αριές (lm.), podlegając tym samym odmianie rzeczowników rodzaju żeńskiego (patrz: Rzeczownik).
δεκαριά (dziesiątka)
εικοσαριά (dwudziestka)
- Έχουμε καμιά εικοσαριά παιδιά. (Mamy jakąś dwudziestkę dzieci.)
Na co dzień, w mowie potocznej, możemy spotkać się z liczebnikami: δεκάρικο (10), εικοσάρικο (20), πενηντάρικο (50), κατοστάρικο (100), χιλιάρικο (1000). Są to określenia dotyczące kwot pieniężnych:
Jak widać na przykładach, przy liczebnikach nie znajduje się rzeczownik. W tych przypadkach wiadomo jednak, że mowa jest o pieniądzach :)
- Κάθε πρωί χρειάζομαι ένα δεκάρικο. (Każdego ranka potrzebuję jednego dziesiątaka.)
- Έχασα το πενηντάρικο που μου έδωσες εχθές. (Zgubiłam tę pięćdziesiątkę, którą dałeś mi wczoraj.)
- Μου λείπουν δύο χιλιάρικα για να αγοράσω αυτό το αυτοκίνητο. (Brakuje mi dwóch tysięcy do kupna tego samochodu.)
Jak widać na przykładach, przy liczebnikach nie znajduje się rzeczownik. W tych przypadkach wiadomo jednak, że mowa jest o pieniądzach :)